ngân hàng chỉ đánh giá tài sản thế chấp, ít để ý dòng tiền của dự án nhà ở Bất động sản

Hôm nay (13/11), bank Nhà nước và Bộ thi công dựng tổ chức hội nghị online về sự việc triển khai công điện của Thủ tướng để gỡ khó cho thị trường bất động sản.

Trước thềm hội nghị, Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA) đã có văn bản đề nghị bank Nhà nước tham khảo trợ giúp các bank thương mại về cách hiểu và vận dụng, nới các điều kiện vay vốn để hỗ trợ và tạo điều kiện cho các chủ đầu tư dự án, nhà ở thương mại, người mua nhà, nhà đầu tư được tiếp cận tín dụng thuận lợi hơn trong tình hình thị trường BĐS vẫn còn đang rất gặp khó thời kỳ này.

Hiệp hội nhận biết, các điều kiện vay vốn chuẩn mực tại Điều 7 Thông tư 39/2016/TT-NHNN được giữ nguyên từ thời điểm năm 2016 đến nay đã cho biết tính hợp lý và ổn định của quy phạm pháp luật này.

Nhưng trên thực tế, cách hiểu và thực hiện của các bank thương mại lại khác nhau về sự áp dụng các điều kiện vay vốn, đặc biệt là điều kiện nhu cầu vay vốn để sử dụng vào mục đích hợp pháp, có phương án sử dụng vốn khả thi và có khả năng tài chính để trả nợ.

vì vậy, Hiệp hội cho rằng rất cần thiết phải đổi mới cách hiểu và vận dụng thực hiện của các bank thương mại theo hướng không hạ chuẩn nhưng “nới một chút” các điều kiện vay vốn để hỗ trợ và tạo điều kiện cho các chủ đầu tư dự án địa ốc, nhà ở thương mại, người mua nhà, nhà đầu tư được tiếp cận tín dụng thuận lợi.

HoREA cho rằng bất cập lớn nhất là hầu như các bank thương mại đều chưa thực hiện được công tác thẩm định tính khả thi của dự án đầu tư, nhất là dự án đầu tư kinh doanh BĐS, nhà ở thương mại để thực hiện điều kiện người vay vốn tín dụng có phương án sử dụng vốn khả thi, mà hầu như các bank thương mại đều cho mượn tín dụng có tài sản bảo đảm.

“Nếu không thẩm định được tính khả thi của dự án đầu tư thì sẽ có những dự án khởi nghiệp có tính khả thi có thể không tiếp cận được nguồn vốn vay tín dụng”, ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch HoREA nêu quan điểm.

HoREA đề nghị không hạ chuẩn nhưng cần “nới một chút” điều kiện cho vay BĐS. Ảnh minh họa

Bên cạnh đó, hầu như các bank thương mại đều chưa thực sự để ý đầy đủ đến việc đánh giá khả năng phát sinh dòng tiền của dự án BĐS, nhà ở thương mại để chứng minh điều kiện khách hàng vay tín dụng có khả năng tài chính để trả nợ. Hầu như các bank thương mại đều chỉ để ý nhiều đến tài sản thế chấp. trong khi đó trên dưới 70% tài sản thế chấp cho các khoản vay tín dụng là nhà đất nên tiềm ẩn nhiều rủi ro cho các tổ chức tín dụng và cty chân chính.

Ông Châu lấy ví dụ, công ty A có bất động sản B có giá trị 100 tỷ đồng là tài sản bảo đảm của khoản vay tín dụng. Trong điều kiện thị trường lẽ thường thì bất động sản B được bank thương mại đánh giá tối đa bằng 60-70% là 60-70 tỷ đồng và được cho vay tối đa bằng 60-70% của giá trị tài sản bảo đảm với khoản cho vay là 42-49 tỷ đồng.

tuy nhiên trong điều kiện thị trường bị suy thoái, khủng hoảng thì bất động sản B có thể chỉ được ngân hàng thương mại đánh giá tối đa bằng 50-60% là 50-60 tỷ đồng (hoặc thấp hơn) và chỉ được cho vay tối đa bằng khoảng 35-42 tỷ đồng. Nếu doanh nghiệp A mất khả năng trả nợ thì có thể chỉ thu hồi được một phần nhỏ (hoặc thậm chí không thu hồi được phần nào) của tài sản thế chấp.

Khía cạnh khác, ngân hàng có thể “thông đồng” với doanh nghiệp để nâng giá trị tài sản bảo đảm lên rất cao. Đến lúc khoản vay này thành nợ xấu, khả năng thu hồi vốn của ngân hàng cũng rất thấp.

Từ đó, Chủ tịch HoREA đề nghị bổ sung chuẩn mực khách hàng thỏa thuận với tổ chức tín dụng thuê đơn vị hỗ trợ độc lập thực hiện thẩm định tính khả thi của dự án đầu tư. Chi phí thẩm định do khách hàng thanh toán, để làm cơ sở cho tổ chức tín dụng xét duyệt cấp tín dụng.

HoREA đánh giá chuẩn mực này phù hợp và đáp ứng được yêu cầu của doanh nghiệp có uy tín, năng lực tài chính và có dự án đầu tư quy mô lớn.

Khía cạnh khác, HoREA cũng đề xuất một số cách thức như ngân hàng thương mại cho chủ đầu tư vay không quá 30% với dự án có chọn lọc chấp thuận chủ trương đầu tư hoặc nhà đầu tư và không quá 50% với dự án có giấy phéo thi công và đã bắt đầu thực hiện.

Hiệp hội cũng đề nghị ngân hàng thương mại không yêu cầu chủ đầu tư phải đáp ứng văn bản thẩm định thiết kế xây hoặc Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của dự án, trừ trường hợp tự cung cấp để chứng minh năng lực hoặc để làm tài sản thế chấp.